Coraz częściej spotykamy się ze stanowiskiem Poszkodowanych, którzy postulują o wliczenie wartości zniszczonej słomy do odszkodowania za szkody łowieckie. Pamiętajmy o tym, że słoma według Słownika Języka Polskiego to suche łodygi zbóż. Plon według tego samego słownika: „to, co się uzyskuje z roślin uprawnych, wynik usiłowań, działań, zysk”. W Rozporządzeniu Ministra Środowiska z dnia 16 kwietnia 2019 r. w sprawie szczegółowych warunków szacowania szkód w uprawach i płodach rolnych opisany jest sposób określania wysokości odszkodowania w § 3, ustęp 14: „ Wysokość odszkodowania za szkody w uprawach ustala się, mnożąc obszar uprawy, która została uszkodzona, przez procent jej zniszczenia (powierzchnia zredukowana). Ustaloną powierzchnię zredukowaną mnoży się przez plon z 1 ha (rozmiar szkody). Tak ustalony rozmiar szkody mnoży się przez wartość danego płodu rolnego wyrażoną przez jego cenę skupu w regionie powstania szkody, a jeżeli skup nie jest prowadzony – przez wartość wyrażoną przez jego cenę rynkową z dnia szacowania ostatecznego szkody w regionie jej powstania”.
W Rozporządzeniu występuje określenie plon, więc wychodząc z definicji podanej przez Słownik Języka Polskiego, jak najbardziej słoma jest plonem zbóż. Zanim jednak zdecydujemy się wliczyć wartość zniszczonej słomy do odszkodowania za szkody w uprawach zbóż pamiętajmy o kilku podstawowych zasadach:
1. Ustalmy czy słoma faktycznie została zniszczona. W wielu przypadkach szkody łowieckie skupiają się na kłosach, wiechach zbóż a słoma zostaje nietknięta przez zwierzynę albo została uszkodzona w taki sposób że dostanie się do hederu kombajnu zbożowego i będzie mogła być sprasowana w bele.
Foto.1,2 Uprawa owsa z uszkodzonymi wiechami. Słoma pozostaje nietknięta. (Fot. Ł.Pertek)
2. Plon jak i stopień uszkodzenia należy określić oddzielnie dla słomy jak i ziarna. Nie zaleca się tutaj stosowania standardowych przeliczników gdyż Rolnicy często poddają skracaniu uprawy zbożowe regulatorami wzrostu co obrazuje poniższa fotografia.
Foto 3.Uprawa żyta ozimego skrócona regulatorem wzrostu. (Fot. Ł.Pertek)
3. Wielu z Poszkodowanych, zawłaszcza tych którzy nie posiadają produkcji zwierzęcej, zadeklarowało w tym roku uczestnictwo w ekoschemacie: wymieszanie słomy z glebą. Wtedy to wskazana jest weryfikacja tego faktu we wniosku o dopłaty bezpośrednie za rok 2023. Kiedy we wniosku o dopłaty bezpośrednie w sekcji XI dotyczącej działek rolnych, w kolumnie 6 będzie my mieli skrót E_WSG, to rolnik zobowiązał się do rozdrobienia i przyorania całości resztek pożniwnych w ramach rolnictwa węglowego. Pamiętajmy żeby weryfikacji dokonywać w wersji wniosku ze statutem przyjęty i za bieżący rok, zgodnie z ilustracją zamieszczoną poniżej. Jeżeli zdecydujemy się na wliczenie strat słomy to pamiętajmy że na koszt zbioru, transportu i przechowywania słomy składają się takie czynności jaki: prasowanie słomy, zakup siatki lub sznurka, załadunek bel, zwożenie bel, układanie w stóg lub w magazynie. Jeżeli słoma przechowywania jest w stogu na polu bardzo często jest przykrywana specjalistycznym flizem do słomy. Pomocne do wykonania stosownych obliczeń nieponiesionych kosztów zbioru transportu i przechowywania słomy mogą okazać się kalkulacje kosztów produkcji zbóż publikowane przez Wojewódzkie Ośrodki Doradztwa Rolniczego lub Izby Rolnicze.
Rys.1 Strona wniosku o dopłaty bezpośrednie posiadająca status przyjęty, oznaczenie roku złożenia, numery działek ewidencyjnych, powierzchnie uprawy określone za pomocą GIS.
Z koleżeńskim Darzbór!
Komisja Współpracy z Organizacjami Rolniczymi i Szacowania Szkód
